Policja jest jednym z dwóch podmiotów (obok prokuratury), które przyjmują zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Udając się do jednostki Policji, miej przy sobie dokument tożsamości, gdyż funkcjonariusze poproszą Cię o podanie danych osobowych. Te informacje są niezbędne do prawidłowego przeprowadzenia czynności przez funkcjonariuszy. Policjant ma obowiązek poinformować Cię – jako osobę pokrzywdzoną – o Twoich prawach.
Możesz zastrzec swoje dane dotyczące miejsca zamieszkania przed ujawnieniem ich osobie, która dopuściła się przestępstwa, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia wobec Ciebie przemocy lub groźby bezprawnej.

Obszerny spis praw i obowiązków osoby pokrzywdzonej przetłumaczony na różne języki znajdziesz na stronie: http://www.policja.pl/portal/pol/346/

Jeśli nie rozumiesz języka polskiego - poproś o tłumacza. Policja ma obowiązek zapewnić obecność tłumacza przy wykonywaniu czynności z osobą niewładającą językiem polskim, a pokrzywdzony nie jest z tego tytułu obciążany żadnymi kosztami. Po odebraniu zgłoszenia Policja odbierze od Ciebie zeznania w celu ustalenia okoliczności zdarzenia. To bardzo ważne, abyś podał jak najbardziej szczegółowe informacje na temat przebiegu zdarzenia i sprawcy/sprawców czynu. Im bardziej będą one precyzyjne, tym większą szansę ma Policja, by zidentyfikować i zatrzymać sprawcę oraz doprowadzić do jego ukarania. Zwróć uwagę w szczególności na wygląd sprawcy, jego znaki szczególne, tatuaże, wypowiedziane przez niego słowa. Jeżeli nie udajesz się do jednostki Policji bezpośrednio po zdarzeniu, radzimy, abyś spisał lub nagrał swoją relację odnośnie do zdarzenia, które miało miejsce. Pamięć jest zawodna, a im więcej zapamiętasz, tym łatwiej będzie Ci dochodzić swoich praw.
Jeżeli masz poczucie, że czyn, którego doświadczyłeś, został spowodowany Twoim kolorem skóry, przynależnością narodową, etniczną, kulturową czy religijną, powiedz o tym Policji przy zgłaszaniu przestępstwa. Wyjaśnij też, na jakiej podstawie powziąłeś takie przekonanie (np. zacytuj rasistowskie wypowiedzi, które towarzyszyły zdarzeniu).
Od kilku lat funkcjonariusze Policji są intensywnie szkoleni w zakresie problematyki rozpoznawania i wykrywania przestępstw z nienawiści. Funkcjonariusze Policji są więc przygotowani, by właściwie zająć się Twoją sprawą. Nie wahaj się zatem spotkać się z nimi i opowiedzieć o tym, co Ci się przydarzyło.

Pamiętaj, że Twój udział w postępowaniu nie kończy się na zgłoszeniu przestępstwa. Policja lub prokuratura, prowadząc postępowanie, będzie potrzebowała Twojego współdziałania. Możesz więc zostać poproszony o ponowne przyjście i uzupełnienie zeznań, bądź o udział w czynnościach mających na celu identyfikację sprawcy. Brak współdziałania z Policją ze strony pokrzywdzonego lub świadka może uniemożliwić postawienie sprawcom zarzutów i zniweczyć wysiłek, jaki włożyłeś w zgłoszenie przestępstwa.
Policja ma obowiązek na każdym etapie postępowania udzielić Ci informacji o tym, co się dzieje w Twojej sprawie. Twoje zgłoszenie będzie badane, a w ciągu 6 tygodni zostaniesz poinformowany, czy wszczęto postępowanie.

Jeżeli masz powody sądzić, że czyn, którego doświadczyłeś był przestępstwem z nienawiści, zaś Policja, prowadząc postępowanie, nie uwzględni tej okoliczności – napisz do Zespołu ds. Ochrony Praw Człowieka MSW.

W każdej komendzie wojewódzkiej oraz w komendach: Stołecznej i Głównej Policji pracuje pełnomocnik komendanta ds. ochrony praw człowieka. Pełnomocnicy nie prowadzą postępowań karnych, ani ich nie nadzorują, są jednak ekspertami w kwestiach związanych z ksenofobią, rasizmem, przestępstwami z nienawiści, tak więc w razie pytań lub wątpliwości mogą służyć Ci pomocą i informacją.

Adresy i numery telefonów pełnomocników znajdziesz tutaj.